diff options
Diffstat (limited to 'docs/manual/dso.html.tr.utf8')
| -rw-r--r-- | docs/manual/dso.html.tr.utf8 | 155 |
1 files changed, 66 insertions, 89 deletions
diff --git a/docs/manual/dso.html.tr.utf8 b/docs/manual/dso.html.tr.utf8 index 1b0b59cbd6..52d108844a 100644 --- a/docs/manual/dso.html.tr.utf8 +++ b/docs/manual/dso.html.tr.utf8 @@ -24,23 +24,20 @@ <a href="./ko/dso.html" hreflang="ko" rel="alternate" title="Korean"> ko </a> | <a href="./tr/dso.html" title="Türkçe"> tr </a></p> </div> -<div class="outofdate">Bu çeviri güncel olmayabilir. Son değişiklikler için İngilizce sürüm geçerlidir.</div> <p>Apache HTTP Sunucusu modüler bir program olup, yönetici sadece bir - grup modül seçerek sunucuya işlevsellik ekleyebilir. Modüller sunucunun - derlenmesi sırasında doğrudan <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> programının - içinde derlenebileceği gibi Devingen Paylaşımlı Nesneler (DSO - Dynamic - Shared Object) halinde <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> programından ayrı - olarak da derlenebilir. DSO modülleri sunucunun derlenmesi sırasında - derlenebileceği gibi ayrı olarak derlenip daha sonra Apache Eklenti - Aracı (Apache Extension Tool) <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> programı - kullanılarak sunucuya eklenebilir.</p> + grup modül seçerek sunucuya işlevsellik ekleyebilir. Modüller, Devingen + Paylaşımlı Nesneler (DSO - Dynamic Shared Object) halinde + <code class="program"><a href="./programs/httpd.html">httpd</a></code> programından ayrı olarak derlenir. DSO modülleri + sunucunun derlenmesi sırasında derlenebileceği gibi ayrı olarak derlenip + daha sonra Apache Eklenti Aracı (Apache Extension Tool) + <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> programı kullanılarak da sunucuya eklenebilir.</p> <p>Bu belgede DSO modüllerinin kullanımının yanında teorisine de değinilecektir.</p> </div> <div id="quickview"><ul id="toc"><li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#implementation">Gerçeklenim</a></li> -<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#usage">Kullanıcı Özeti</a></li> +<li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#usage">Kullanım Özeti</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#background">Artalan Bilgisi</a></li> <li><img alt="" src="./images/down.gif" /> <a href="#advantages">Getiriler ve Götürüler</a></li> </ul></div> @@ -50,93 +47,90 @@ <table class="related"><tr><th>İlgili Modüller</th><th>İlgili Yönergeler</th></tr><tr><td><ul><li><code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code></li></ul></td><td><ul><li><code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code></li></ul></td></tr></table> - <p>Apache modüllerini yüklemek için DSO desteği, Apache çekirdeğine - durağan olarak ilintilenerek derlenmiş olan <code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code> - adında bir modül tarafından sağlanır. <code class="module"><a href="./mod/core.html">core</a></code> modülünden - başka, bir DSO modülü olamayan tek modül <code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code> - modülüdür. Hemen hemen tüm diğer Apache modülleri <a href="install.html">kurulum belgesinde</a> de açıklandığı gibi - <code class="program"><a href="./programs/configure.html">configure</a></code> betiğinin - <code>--enable-<em>modül</em>=shared</code> seçeneği her modül için ayrı - ayrı belirtilerek birer DSO modülü olarak derlenebilir. Derlenmiş + <p>Apache httpd modüllerini yüklemek için DSO desteği, Apache httpd + çekirdeğine durağan olarak ilintilenerek derlenmiş olan + <code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code> adında bir modül tarafından sağlanır. + <code class="module"><a href="./mod/core.html">core</a></code> modülünden başka, bir DSO modülü olamayan tek modül + <code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code> modülüdür. Apache ile dağıtılan hemen hemen tüm + diğer Apache modülleri bir DSO modülüne yerleştirilebilir. Derlenmiş modüller <code>mod_filanca.so</code> biçeminde birer DSO ismi alırlar ve her biri istenirse <code>httpd.conf</code> dosyasında <code class="module"><a href="./mod/mod_so.html">mod_so</a></code> modülünün <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergesiyle belirtilerek sunucu başlatılırken veya yeniden başlatılırken sunucuya yüklenebilir.</p> - <p>Apache modülleri için (özellikle üçüncü parti modüller için) DSO + <p><a href="install.html">Kurulum belgesinde</a> açıklandığı gibi, her DSO + modülü <code class="program"><a href="./programs/configure.html">configure</a></code> programının + <code>--enable-mods-static</code> seçeneği ile devredışı bırakılabilir.</p> + + <p>Apache httpd modülleri için (özellikle üçüncü parti modüller için) DSO dosyası üretimini kolaylaştırmak amacıyla <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> (<dfn>APache eXtenSion</dfn>) adında yeni bir destek programı - kullanılmaktadır. Bu program Apache modüllerini Apache kaynak ağacından - ayrı olarak derlemek için kullanılabilir. Fikir basittir: Apache - derlenirken DSO dosyalarını derlemek için platforma bağımlı + kullanılmaktadır. Bu program Apache httpd modüllerini Apache httpd kaynak + ağacından ayrı olarak derlemek için kullanılabilir. Fikir basittir: Apache + HTTP Sunucusu derlenirken DSO dosyalarını derlemek için platforma bağımlı derleyici ve ilintileyici seçenekleri <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> - programının içine konur ve Apache’nin <code>make install</code> ile - kurulumu sırasında Apache C başlık dosyaları da kurulur. Böylece - kullanıcı Apache dağıtımının kaynak ağacına ihtiyaç duymadan ve + programının içine konur ve <code>make install</code> ile kurulum sırasında + Apache httpd C başlık dosyaları da kurulur. Böylece + kullanıcı Apache httpd dağıtımının kaynak ağacına ihtiyaç duymadan ve platforma bağımlı derleyici ve ilintileyici seçeneklerini bilmek zorunda - kalmadan istediği Apache modülünü <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> programını - kullanarak derleyebilir.</p> + kalmadan istediği Apache httpd modülünü <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> + programını kullanarak derleyebilir.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> -<h2><a name="usage" id="usage">Kullanıcı Özeti</a></h2> +<h2><a name="usage" id="usage">Kullanım Özeti</a></h2> - <p>Apache 2.x’in DSO özelliklerine bir giriş olarak burada kısaca bir - bilgi vermekle yetinilecektir:</p> + <p>Apache HTTP Sunucusu 2.x’in DSO özelliklerine bir giriş olarak burada + kısaca bir bilgi vermekle yetinilecektir:</p> <ol> - <li>Kaynak dosyası <code>mod_filanca.c</code> dosyasında dağıtılan bir - <em>özgün</em> Apache modülünü <code>mod_filanca.so</code> isminde bir - DSO modülü olarak derlemek ve kurmak için şöyle yapılır: + <li><p>Kaynak dosyası <code>mod_filanca.c</code> dosyasında dağıtılan bir + <em>özgün</em> Apache htpd modülünü <code>mod_filanca.so</code> isminde + bir DSO modülü olarak derlemek ve kurmak için şöyle yapılır:</p> <div class="example"><p><code> - $ ./configure --prefix=/kurulum/yeri --enable-filanca=shared<br /> + $ ./configure --prefix=/kurulum/yeri --enable-filanca<br /> $ make install </code></p></div> </li> - <li>Kaynak dosyası <code>mod_filanca.c</code> dosyasında dağıtılan bir - <em>üçüncü parti</em> Apache modülünü <code>mod_filanca.so</code> - isminde bir DSO modülü olarak derlemek ve kurmak için şöyle yapılır: + <li><p>Apache HTTP Sunucusunu tüm modüller etkin ve paylaşımlı nesneler + yüklü olarak derleyebilir. Daha sonra <code>httpd.conf</code> içindeki + <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergelerinden + istemediklerinizi açıklama satırları haline getirerek bunları iptal + edebilirsiniz.</p> <div class="example"><p><code> -$ ./configure --add-module=<var>modül-türü</var>:/bir/kurulum/yeri/mod_filanca.c \<br /> -<span class="indent"> - --enable-filanca=shared<br /> -</span> +$ ./configure --enable-mods-shared=all<br /> $ make install </code></p></div> </li> - <li>Paylaşımlı modülleri <em>sonradan kurmak için</em> Apache şöyle - yapılandırılır: - -<div class="example"><p><code> -$ ./configure --enable-so<br /> -$ make install -</code></p></div> - </li> - - <li>Kaynak dosyası <code>mod_filanca.c</code> dosyasında dağıtılan bir - <em>üçüncü parti</em> Apache modülü <code>mod_filanca.so</code> - isminde bir DSO modülü olarak Apache kaynak ağacının dışında + <li><p>Kaynak dosyası <code>mod_filanca.c</code> dosyasında dağıtılan bir + <em>üçüncü parti</em> Apache httpd modülü <code>mod_filanca.so</code> + isminde bir DSO modülü olarak Apache httpd kaynak ağacının dışında <code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> kullanarak derlemek ve kurmak için şöyle - yapılır: + yapılır:</p> <div class="example"><p><code> $ cd /bir/kurulum/yeri<br /> $ apxs -c mod_filanca.c<br /> -$ apxs -i -a -n filanca mod_filanca.la +$ apxs -aci filanca mod_filanca.la </code></p></div> </li> </ol> - <p>Tüm durumlarda derlenen paylaşımlı modülü Apache’nin etkin kılabilmesi - için <code>httpd.conf</code> dosyasında o modül için bir <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergesi bulunmalıdır.</p> + <p>Tüm durumlarda derlenen paylaşımlı modülü Apache httpd’nin etkin + kılabilmesi için <code>httpd.conf</code> dosyasında o modül için bir + <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergesi + bulunmalıdır.</p> + + <p>Ayrıntılı bilgi için <a href="programs/apxs.html">apxs belgelerine</a> + bakınız.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="background" id="background">Artalan Bilgisi</a></h2> - <p>Günümüzün Unix türevlerinde var olan şık bir mekanizma sayesinde + <p>Günümüzün Unix türevlerinde var olan bir mekanizma sayesinde çalıştırılabilir bir programın adres uzayına çalışma anında yüklenmek veya ilintilenmek üzere <em>Devingen Paylaşımlı Nesneler</em> (DSO - Dynamic Shared Object) adı verilen, özel bir biçem kullanarak kodlanmış @@ -222,19 +216,7 @@ $ apxs -i -a -n filanca mod_filanca.la <p>Paylaşımlı kütüphane yaklaşımı bu bakımdan türünün tek örneğidir, çünkü DSO mekanizması özellikle bunun için tasarlanmıştır, dolayısıyla işletim sisteminin sağladığı hemen hemen tüm kütüphaneler için - kullanılabilir. Diğer taraftan, bir programın işlevselliğini - genişletmek için paylaşımlı nesne kullanımı çoğu program tarafından - kullanılan bir şey değildir.</p> - - <p>1998 itibariyle, DSO nesneleriyle çalışma anında çalıştırılabilir - program işlevselliğini genişleten başlıca birkaç yazılım paketi vardır: - Perl 5 (XS mekanizması ve DynaLoader modülü üzerinden), Netscape - Sunucusu, vd. 1.3 sürümünden itibaren Apache de bu gruba katıldı. Çünkü - Apache, modül kavramını zaten program işlevselliğini genişletmek için - kullanıyordu ve temel işlevselliğine dış modülleri ilintilemek için - dahili olarak dağıtım listesine dayalı bir yaklaşım kullanmaktaydı. - Dolayısıyla Apache, modüllerini çalışma anında yüklemek için DSO - kullanmaya baştan yazgılıydı.</p> + kullanılabilir.</p> </div><div class="top"><a href="#page-header"><img alt="top" src="./images/up.gif" /></a></div> <div class="section"> <h2><a name="advantages" id="advantages">Getiriler ve Götürüler</a></h2> @@ -243,36 +225,31 @@ $ apxs -i -a -n filanca mod_filanca.la şunlardır:</p> <ul> - <li>Sunucu paketi çalışma anında daha esnektir çünkü, asıl sunucuyu + <li>Sunucu paketi çalışma anında daha esnektir çünkü, sunucuyu oluşturan parçalar derleme sırasında <code class="program"><a href="./programs/configure.html">configure</a></code> seçenekleriyle birleştirilmek yerine <code>httpd.conf</code> içinde <code class="directive"><a href="./mod/mod_so.html#loadmodule">LoadModule</a></code> yönergeleri sayesinde çalışma anında birleştirilebilmektedir. Bu yolla, örneğin tek bir Apache kurulumuyla birbirinden farklı yapılandırmalara sahip çok sayıda sunucu çalıştırmak mümkündür. (standart veya SSL sürümü; - basitleştirilmiş veya güçlendirilmiş sürümü [mod_perl, PHP3], - vs.)</li> + basitleştirilmiş veya devingen sürümü [mod_perl, PHP3], vs.)</li> <li>Sunucu paketi kurulumdan sonra bile üçüncü parti modüllerle kolayca genişletilebilir. Bu özellikle, bir Apache temel paketinin yanında - PHP3, mod_perl, mod_fastcgi gibi ek paketler oluşturan paket + PHP, mod_perl, mod_security gibi ek paketler oluşturan paket dağıtıcılarına büyük yarar sağlar.</li> - <li>Yeni Apache modülleri için daha kolay prototip geliştirilebilir: - Modül kaynak kodunu DSO/<code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> çifti sayesinde - Apache kaynak ağacının dışında derleyip modülün yeni bir sürümünü bir - <code>apxs -i</code> komutunun ardından <code>apachectl - restart</code> yaparak çalışan bir Apache sunucusunda denemek daha - kolay hale getirilmiştir.</li> + <li>Yeni Apache httpd modülleri için daha kolay prototip + geliştirilebilir: Modül kaynak kodunu DSO/<code class="program"><a href="./programs/apxs.html">apxs</a></code> çifti + sayesinde Apache httpd kaynak ağacının dışında derleyip modülün yeni + bir sürümünü bir <code>apxs -i</code> komutunun ardından + <code>apachectl restart</code> yaparak çalışan bir Apache HTTP + Sunucusunda denemek daha kolay hale getirilmiştir.</li> </ul> <p>DSO kullanımının götürüleri ise şunlardır:</p> <ul> - <li>Her platformda hazır olarak desteklenmeme: Tüm işletim sistemleri - bir programa devingen olarak kod yükleme becerisine sahip - olmadığından DSO mekanizması her platformda kullanılamaz.</li> - <li>İlk yüklemede %20 yavaşlama: Unix yükleyicisi simgeleri çözümlemek zorunda olduğundan sunucu ilk başlatılırken yaklaşık %20 daha yavaş faaliyete geçer.</li> @@ -289,11 +266,11 @@ $ apxs -i -a -n filanca mod_filanca.la kullanamazsınız (örneğin a.out temelli platformlar bu işlevselliği ELF temelli platformlar kadar iyi sağlamaz). Başka bir deyişle, DSO dosyaları olarak derlenmiş modüllerin kullanabileceği simgeler ya - Apache temel kodunda vardır ya Apache temel kodunun kullandığı C - kütüphanesinde (<code>libc</code>) ve diğer durağan ve devingen - kütüphanelerde vardır ya da konumdan bağımsız kodu içeren + Apache httpd temel kodunda vardır ya Apache httpd temel kodunun + kullandığı C kütüphanesinde (<code>libc</code>) ve diğer durağan ve + devingen kütüphanelerde vardır ya da konumdan bağımsız kodu içeren durağan kütüphane arşivlerinde (<code>libfilanca.a</code>) - vardır. Diğer modülleri kullanmak için tek şansınız ya Apache + vardır. Diğer modülleri kullanmak için tek şansınız ya Apache httpd çekirdeğinin modüle bir atıf içermesini sağlamak ya da modül kodunu <code>dlopen()</code> vasıtasıyla yüklemektir.</li> </ul> |