summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/docs/manual/sections.xml.tr
blob: 46ff99144cb56102357e1d62280b7f389da161a5 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
<!-- English Revision: 1300910:1905716 (outdated) -->
<!-- =====================================================
 Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
========================================================== -->

<!--
 Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
 contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
 this work for additional information regarding copyright ownership.
 The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
 (the "License"); you may not use this file except in compliance with
 the License.  You may obtain a copy of the License at

     http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0

 Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
 distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
 WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
 See the License for the specific language governing permissions and
 limitations under the License.
-->

<manualpage metafile="sections.xml.meta">

<title>Yapılandırma Bölümleri</title>

<summary>
    <p><a href="configuring.html">Yapılandırma dosyaları</a>ndaki
       yönergeler sunucunun tamamına uygulanacağı gibi sadece belli dizinler,
       dosyalar, konaklar veya URL’lere uygulanmakla sınırlanabilir. Bu
       belgede, yapılandırma bölümü taşıyıcılarınının veya
       <code>.htaccess</code> dosyalarının, yapılandırma dosyalarındaki diğer
       yönergelerin etki alanlarını değiştirtirmek için nasıl kullanılacağı
       açıklanmıştır.</p>
</summary>

<section id="types"><title>Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri</title>

    <related>
        <modulelist>
          <module>core</module>
          <module>mod_version</module>
          <module>mod_proxy</module>
        </modulelist>

        <directivelist>
          <directive type="section" module="core">Directory</directive>
          <directive type="section" module="core">DirectoryMatch</directive>
          <directive type="section" module="core">Files</directive>
          <directive type="section" module="core">FilesMatch</directive>
          <directive type="section" module="core">If</directive>
          <directive type="section" module="core">IfDefine</directive>
          <directive type="section" module="core">IfModule</directive>
          <directive type="section" module="mod_version">IfVersion</directive>
          <directive type="section" module="core">Location</directive>
          <directive type="section" module="core">LocationMatch</directive>
          <directive type="section" module="mod_proxy">Proxy</directive>
          <directive type="section" module="mod_proxy">ProxyMatch</directive>
          <directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
        </directivelist>
    </related>

    <p>İki temel taşıyıcı türü vardır. Taşıyıcıların çoğu her istek için
      değerlendirmeye alınır. Taşıyıcılardaki yönergeler ise sadece bu
      taşıyıcılarla eşleşen istekler için uygulanır. Diğer yandan,
      <directive type="section" module="core">IfDefine</directive>,
      <directive type="section" module="core">IfModule</directive> ve
      <directive type="section" module="mod_version">IfVersion</directive>
      taşıyıcıları sadece sunucu başlatılırken veya yeniden başlatılırken
      değerlendirmeye alınır. Başlatma sırasında gerektirdikleri koşullar
      sağlanıyorsa içerdikleri yönergeler tüm isteklere uygulanır. Aksi
      takdirde, içerdikleri yönergeler yok sayılır.</p>

    <p><directive type="section" module="core">IfDefine</directive> yönergesi
      sadece <program>httpd</program> komut satırında uygun parametreler
      tanımlanmışsa uygulanabilecek yönergeleri içerir. Örneğin, aşağıdaki
      yapılandırma ile tüm isteklerin diğer siteye yönlendirilebilmesi sadece
      sunucu <code>httpd -DClosedForNow</code> komut satırı ile başlatıldığı
      takdirde mümkün olur:</p>

    <example>
      &lt;IfDefine ClosedForNow&gt;<br />
      <indent>
        Redirect / http://otherserver.example.com/<br />
      </indent>
      &lt;/IfDefine&gt;
    </example>

    <p><directive type="section" module="core">IfModule</directive> yönergesi
      sadece belli bir modülün sunucuda kullanılabilir durumda olması halinde
      uygulanabilecek yönergeleri içerir. Modülün ya sunucuyla birlikte durağan
      olarak derlenmiş olması ya da devingen olarak derlenmiş ve yapılandırma
      dosyasında yönergeden önce o modüle ilişkin bir <directive
      module="mod_so">LoadModule</directive> satırının bulunması gerekir. Bu
      yönergeyi sadece belli bir modülün varlığının veya yokluğunun
      yapılandırma dosyanızın çalışmasını etkilememesini istediğiniz durumlarda
      kullanmalısınız. Eksik modüllerle ilgili hata iletilerini
      engellediğinden, taşıyıcı içine, her zaman çalışması istenen yönergeler
      konulmamalıdır.</p>

    <p>Aşağıdaki örnekte, <directive module="mod_mime_magic"
      >MimeMagicFile</directive> yönergesi sadece
      <module>mod_mime_magic</module> modülü mevcutsa uygulanacaktır.</p>

    <example>
      &lt;IfModule mod_mime_magic.c&gt;<br />
      <indent>
        MimeMagicFile conf/magic<br />
      </indent>
      &lt;/IfModule&gt;
    </example>

    <p><directive type="section" module="mod_version">IfVersion</directive>
      yönergesi sunucunun belli bir sürümünün çalıştırılması halinde
      uygulanabilecek yönergeleri içerebilmesi dışında <directive
      type="section" module="core">IfDefine</directive> ve <directive
      type="section" module="core">IfModule</directive> yönergeleri gibidir.
      <module>mod_version</module> modülü farklı httpd sürümleri ve farklı
      yapılandırmalarla büyük ağlarda çalışmayı mümkün kılmak veya sürüm
      denemeleri yapabilmek amacıyla tasarlanmıştır.</p>

    <example>
      &lt;IfVersion >= 2.1&gt;<br />
      <indent>
        # burası sadece 2.1.0 veya daha üstü sürümlerde<br />
        # iş görür.<br />
      </indent>
      &lt;/IfVersion&gt;
    </example>

    <p><directive type="section" module="core">IfDefine</directive>,
      <directive type="section" module="core">IfModule</directive> ve
      <directive type="section" module="mod_version">IfVersion</directive>
      yönergelerinin önüne "!" konularak olumsuz koşullar için uygulanabilir.
      Ayrıca, bu bölümler daha karmaşık sınırlamalar elde etmek amacıyla bir
      diğerinin içinde kullanılabilirler.</p>
</section>

<section id="file-and-web">
    <title>Dosya Sistemi, Site Alanı ve Mantıksal İfadeler</title>

    <p>En sık kullanılan yapılandırma bölümü taşıyıcıları dosya sistemindeki
      veya site alanındaki belli yerlerin yapılandırmalarını değiştirmekte
      kullanılanlardır. Öncelikle, bu ikisi arasındaki farkları bilmek
      önemlidir. Dosya sistemi disklerinizin işletim sistemi tarafından size
      gösterilen halidir. Örneğin, öntanımlı kurulumda Apache httpd, Unix
      sistemlerinde  <code>/usr/local/apache2</code> altındayken Windows
      sistemlerinde  <code>"c:/Program Files/Apache Group/Apache2"</code>
      altındadır. (Bilgi: Windows için bile, Apache httpd yapılandırma
      dosyalarında dosya yolu belirtilirken tersbölü değil normal bölü
      karakterleri kullanılır.) Site alanı ise sunucu tarafından istemciye
      sunulan dizin ağacıdır. Yani, site alanı içindeki <code>/dir/</code>
      dizini, Apache httpd’nin Unix üzerinde dosya sistemine öntanımlı olarak
      kurulduğu yer göz önüne alınarak, dosya sistemindeki
      <code>/usr/local/apache2/htdocs/dir/</code> dizinine karşılıktır. Site
      sayfaları veritabanlarından veya başka yerlerden devingen olarak
      üretilebildiğinden site alanlarının doğrudan dosya sistemine eşlenmesi
      gerekli değildir.</p>

  <section id="filesystem"><title>Dosya Sistemi Taşıyıcıları</title>

    <p><directive type="section" module="core">Directory</directive>
      ve <directive type="section" module="core">Files</directive>
      taşıyıcıları, <glossary ref="regex">düzenli ifade</glossary> karşılıkları
      ile beraber, yönergeleri dosya sisteminin parçalarına uygularlar. Bir
      <directive type="section" module="core">Directory</directive> bölümü
      içindeki yönergeler belli bir dosya sistemi dizinine ve onun alt
      dizinlerine uygulanır. Aynı etki <a href="howto/htaccess.html">.htaccess
      dosyaları</a> kullanılarak da sağlanabilir. Örneğin aşağıdaki
      yapılandırmada, <code>/var/web/dir1</code> dizini ve alt dizinlerinde
      dizin içeriğinin listelenmesi etkin kılınmaktadır.</p>

    <example>
      &lt;Directory /var/web/dir1&gt;<br />
      <indent>
        Options +Indexes<br />
      </indent>
      &lt;/Directory&gt;
    </example>

    <p>Bir <directive type="section" module="core">Files</directive> bölümü
      içindeki yönergeler, hangi dizinde bulunduğuna bakılmaksızın ismi
      belirtilen dosyalara uygulanır. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma
      yönergeleri yapılandırma dosyasının ana bölümüne yerleştirildiği takdirde
      <code>gizli.html</code> isimli dosyalara nerede bulunursa bulunsun
      erişime izin vermeyecektir.</p>

    <example>
      &lt;Files gizli.html&gt;<br />
      <indent>
        Order allow,deny<br />
        Deny from all<br />
      </indent>
      &lt;/Files&gt;
    </example>

    <p>Dosya sisteminin belli bir yerindeki belli dosyalarla ilgili yaptırımlar
      için <directive type="section" module="core">Files</directive> ve
      <directive type="section" module="core">Directory</directive> bölümleri
      birlikte kullanılabilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma
      <code>/var/web/dir1/gizli.html</code>,
      <code>/var/web/dir1/subdir2/gizli.html</code>,
      <code>/var/web/dir1/subdir3/gizli.html</code> ve
      <code>/var/web/dir1/</code> altında bulunabilecek diğer tüm
      <code>gizli.html</code> dosyalarına erişimi yasaklar.</p>

    <example>
      &lt;Directory /var/web/dir1&gt;<br />
      <indent>
        &lt;Files gizli.html&gt;<br />
        <indent>
          Order allow,deny<br />
          Deny from all<br />
        </indent>
        &lt;/Files&gt;<br />
      </indent>
      &lt;/Directory&gt;
    </example>
  </section>

  <section id="webspace"><title>Site Alanı Taşıyıcıları</title>

    <p><directive type="section" module="core">Location</directive> yönergesi
      ve yönergenin <glossary ref="regex">düzenli ifade</glossary> karşılığı
      site alanındaki içerik için yapılandırmayı değiştirir.  Örneğin aşağıdaki
      yapılandırma, <code>/gizli</code> ile başlayan URL yollarına erişimi
      engeller. Özellikle, <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli</code>,
      <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli123</code> ve
      <code>http://siteniz.mesela.dom/gizli/dir/dosya.html</code>
      istekleri yanında <code>/gizli</code> ile başlayan diğer isteklere de
      uygulanır.</p>

    <example>
      &lt;LocationMatch ^/gizli&gt;<br />
      <indent>
        Order Allow,Deny<br />
        Deny from all<br />
      </indent>
      &lt;/LocationMatch&gt;
    </example>

    <p>Dosya sistemi ile etkileşime girmeyen herşey için
      <directive type="section" module="core">Location</directive>
      yönergesi gerekir. Aşağıdaki örnekte, belli bir URL’nin
      <module>mod_status</module> modülü tarafından sağlanan bir dahili
      Apache eylemcisine nasıl eşlenebileceği gösterilmiştir. Bu örnek
      için dosya sisteminde <code>server-status</code> adında bir dosya
      veya dizin bulunması gerekli değildir.</p>

    <example>
      &lt;Location /server-status&gt;<br />
      <indent>
        SetHandler server-status<br />
      </indent>
      &lt;/Location&gt;
    </example>
  </section>

  <section id="overlapping-webspace"><title>Site Alanında Çakışma</title>
    <p>Belli bölümler ve yönergeler değerlendirilirken çakışan iki URL bir URL
    olarak dikkate alınır. <directive type="section" module="core"
    >Location</directive> yönergesi için bu şöyle olurdu:</p>

    <example>
      &lt;Location /foo&gt;<br />
      &lt;/Location&gt;<br />
      &lt;Location /foo/bar&gt;<br />
      &lt;/Location>
    </example>

    <p>Diğer yandan <directive type="section" module="mod_alias">Takma
      adlar</directive> tam tersi eşlenir:</p>

    <example>
      Alias /foo/bar /srv/www/uncommon/bar<br />
      Alias /foo /srv/www/common/foo<br />
    </example>

    <p>Aynısı <directive module="mod_proxy">ProxyPass</directive>
      yönergeleri için de geçerlidir:</p>

    <example>
      ProxyPass /special-area http://special.example.com smax=5 max=10<br />
      ProxyPass / balancer://mycluster/ stickysession=JSESSIONID|jsessionid nofailover=On
    </example>
  </section>

  <section id="wildcards">
    <title>Dosya Adı Şablonları ve Düzenli İfadeler</title>

    <p><directive type="section" module="core">Directory</directive>,
      <directive type="section" module="core">Files</directive> ve
      <directive type="section" module="core">Location</directive>
      yönergelerinde, Standart C kütüphanesindeki <code>fnmatch</code>
      işlevindeki gibi kabuk tarzı dosya ismi kalıpları kullanılabilir. "*"
      karakteri herhangi bir karakter dizisi ile eşleşirken "?" karakteri tek
      tek karakterlerle ve "[<em>seq</em>]" kalıbı ise <em>seq</em> içindeki
      her karakterle eşleşir. "/" karakteri her hangi bir kalıp karakteri ile
      eşleşmez; açıkça belirtilmesi gerekir.</p>

    <p>Daha esnek bir eşleşmenin gerekli olduğu durumlar için her taşıyıcının
      bir düzenli ifade karşılığı vardır. <directive type="section"
      module="core">DirectoryMatch</directive>, <directive type="section"
      module="core">FilesMatch</directive> ve <directive type="section"
      module="core">LocationMatch</directive> yönergelerinde gerekli
      eşleşmeleri seçmek için perl uyumlu <glossary ref="regex">düzenli
      ifadelerin</glossary> kullanımına izin verilir. Ayrıca, yönergelerin
      uygulanışının düzenli ifade bölümleri kullanılarak nasıl
      değiştirileceğini öğrenmek için, aşağıda, yapılandırmanın
      katıştırılmasıyla ilgili bölüme de bakınız.</p>

    <p>Tüm kullanıcı dizinlerine ilişkin yapılandırmayı değiştirmek için dosya
      ismi kalıpları şöyle kullanılabilirdi:</p>

    <example>
      &lt;Directory /home/*/public_html&gt;<br />
      <indent>
        Options Indexes<br />
      </indent>
      &lt;/Directory&gt;
    </example>

    <p>Düzenli ifade bölümleri kullanarak çeşitli türlerdeki resim dosyalarına
      erişimi bir defada yasaklayabiliriz:</p>

    <example>
      &lt;FilesMatch \.(?i:gif|jpe?g|png)$&gt;<br />
      <indent>
        Order allow,deny<br />
        Deny from all<br />
      </indent>
      &lt;/FilesMatch&gt;
    </example>
  </section>

  <section id="expressions"><title>Mantıksal İfadeler</title>
    <p><directive type="section" module="core">If</directive> yönergesi bir
      mantıksal ifade olarak belirtilebilen bir kurala bağlı olarak
      yapılandırmayı değiştirebilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırmada,
      <code>HTTP Referer</code> başlığı "http://www.example.com/" ile
      başlamıyorsa erişimi yasaklar.</p>

    <example>
    &lt;If "!(%{HTTP_REFERER} -strmatch 'http://www.example.com/*')"&gt;<br />
    <indent>
      Require all denied<br />
    </indent>
    &lt;/If&gt;
    </example>
  </section>

  <section id="whichwhen"><title>Ne, Ne Zaman Kullanılır?</title>
    <p>Dosya sistemi taşıyıcıları ile site alanı taşıyıcıları arasında seçim
      yapmak aslında oldukça kolaydır. Dosya sisteminde bulunan nesnelere
      uygulanacak yönergeler için daima <directive type="section" module="core"
      >Directory</directive> veya <directive type="section" module="core"
      >Files</directive> kullanılır. Dosya sisteminde bulunmayan nesnelere
      (bir sayfanın bir veritabanı tarafından üretilmesi gibi) uygulanacak
      yönergeler için ise <directive type="section" module="core"
      >Location</directive> kullanılır.</p>

    <p>Dosya sistemindeki nesnelere erişimi kısıtlarken asla
      <directive type="section" module="core">Location</directive>
      kullanmamak önemlidir. Bunun sebebi farklı site alanı konumlarının
      (URL’ler) aynı dosya sistemi konumuna eşlenebilmesi dolayısıyla
      kısıtlamalarınızın etrafından dolaşılabilmesine izin vermesidir.
      Örneğin, aşağıdaki yapılandırmayı ele alalım:</p>

    <example>
      &lt;Location /dir/&gt;<br />
      <indent>
        Order allow,deny<br />
        Deny from all<br />
      </indent>
      &lt;/Location&gt;
    </example>

    <p><code>http://siteniz.mesela.dom/dir/</code> için bir istek yapılmışsa
      bu doğru çalışacaktır. Fakat dosya sistemi harf büyüklüğüne duyarsızsa
      ne olacak? Kısıtlamanız, istek
      <code>http://siteniz.mesela.dom/DIR/</code>
      şeklinde yapılarak kolayca geçersiz kılınabilir. Halbuki <directive
      type="section" module="core">Directory</directive> yönergesi isteğin
      nasıl yapıldığına bakılmaksızın bu konumdan sunulan her türlü içeriğe
      uygulanacaktı. (Dosya sistemi bağlarıyla bu da aşılabilir. Sembolik
      bağlar kullanılarak aynı dizin dosya sisteminin bir çok yerine
      yerleştirilebilir. <directive type="section" module="core"
      >Directory</directive> yönergesi dosya yolunu sıfırlamaksızın sembolik
      bağları izleyecektir. Bu bakımdan, en yüksek seviyede güvenlik için uygun
      <directive module="core">Options</directive> yönergesi ile sembolik
      bağların izlenmesi devredışı bırakılabilir.)</p>

    <p>Belki de siz sırf harf büyüklüğüne duyarlı bir dosya sistemi
      kullanıyorsunuz diye böyle uygulamalara ihtiyacınız olmadığını düşünüyor
      olabilirsiniz, fakat aynı site alanını çok sayıda dosya sistemi konumuna
      eşleyecek daha bir sürü yol bulunduğunu unutmayınız. Bu bakımdan dosya
      sisteminde yapacağınız kısıtlamalarda daima dosya sistemi taşıyıcılarını
      kullanmalısınız. Bununla birlikte bu kuralın da bir istisnası vardır.
      Yapılandırma kısıtlamalarının bir <code>&lt;Location/&gt;</code> bölümü
      içine koyulması, bu bölüme konan yönergelerin etki alanının belli bir URL
      ile sınırlı olmaması nedeniyle mükemmelen güvenlidir.</p>
  </section>

  <section id="nesting"><title>Bölüm iç içeliği</title>
    <p>Bazı bölüm türleri başka bölüm türlerinin içinde olabilir. Bir yandan,
      <directive type="section" module="core">Files</directive> bölümü
      <directive type="section" module="core">Directory</directive> bölümünün
      içinde bulunabilirken diğer yandan bir <directive type="section"
      module="core">If</directive> bölümü <directive type="section"
      module="core">Directory</directive>, <directive type="section"
      module="core">Location</directive> ve <directive
      type="section" module="core">Files</directive> bölümlerinde bulunabilir.
      Bu bölümlerin düzenli ifadeli türevleri de benzer tarzda davranır.</p>

    <p>İç içe bölümler, aynı türdeki iç içe olmayan bölümlerin sonrasına
      yerleştirilir.</p>
  </section>

</section>

<section id="virtualhost"><title>Sanal Konaklar</title>

    <p><directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
      taşıyıcısının içinde belli bir konağa uygulanan yönergeler bulunur.
      Aynı makinede çok sayıda konağı farklı yapılandırmalarla  sunuyorsanız
      bu taşıyıcı çok işinize yarar. Daha fazla bilgi için
      <a href="vhosts/">Sanal Konak Belgeleri</a> bölümüne bakınız.</p>
</section>

<section id="proxy"><title>Vekil</title>
    <p><directive type="section" module="mod_proxy">Proxy</directive>
      ve <directive type="section" module="mod_proxy">ProxyMatch</directive>
      taşıyıcıları, sadece belli bir URL ile eşleşen <module>mod_proxy</module>
      vekil sunucusu üzerinden erişilen sitelere uygulanan yapılandırma
      yönergelerini bulundururlar. Örneğin aşağıdaki yapılandırma
      <code>example.com</code> sitesine erişim için vekil sunucunun
      kullanılmasını engelleyecektir.</p>

    <example>
      &lt;Proxy http://example.com/*&gt;<br />
      <indent>
        Order allow,deny<br />
        Deny from all<br />
      </indent>
      &lt;/Proxy&gt;
    </example>
</section>

<section id="whatwhere"><title>Hangi Yönergelere İzin Veriliyor?</title>
    <p>Hangi yönergelere hangi yapılandırma bölümlerinde izin verildiğini
      öğrenmek için yönerge <a href="mod/directive-dict.html#Context"
      >bağlamına</a> bakınız. <directive type="section"
      module="core">Directory</directive> bölümlerinde
      izin verilen herşeye sözdizimsel olarak ayrıca
      <directive type="section" module="core">DirectoryMatch</directive>,
      <directive type="section" module="core">Files</directive>,
      <directive type="section" module="core">FilesMatch</directive>,
      <directive type="section" module="core">Location</directive>,
      <directive type="section" module="core">LocationMatch</directive>,
      <directive type="section" module="mod_proxy">Proxy</directive>
      ve <directive type="section" module="mod_proxy">ProxyMatch</directive>
      bölümlerinde de izin verilir. Yine de bazı istisnai durumlar
      mevcuttur:</p>

    <ul>
      <li><directive module="core">AllowOverride</directive> yönergesi sadece
      <directive type="section" module="core">Directory</directive>
      bölümlerinde çalışır.</li>

      <li><directive module="core">Options</directive> yönergesinin
      <code>FollowSymLinks</code> ve <code>SymLinksIfOwnerMatch</code>
      seçenekleri sadece <directive type="section" module="core"
      >Directory</directive> bölümlerinde veya <code>.htaccess</code>
      dosyalarında çalışır.</li>

      <li><directive module="core">Options</directive> yönergesi
      <directive type="section" module="core">Files</directive> ve
      <directive type="section" module="core">FilesMatch</directive>
      bölümlerinde kullanılamaz.</li>
    </ul>
</section>

<section id="mergin"><title>Bölümler Nasıl Katıştırılır?</title>

    <p>Yapılandırma bölümleri belli bir sıra ile uygulanır. Yapılandırma
      yönergelerinin yorumlanışı üzerinde önemli etkilere sahip olabilmesi
      nedeniyle neyin ne zaman çalıştığını anlamak çok önemlidir.</p>

    <p>Yapılandırma bölümlerinin katıştırılma sırası şöyledir:</p>

    <ol>
      <li><directive type="section"
      module="core">Directory</directive> (düzenli ifadeler hariç)
      ve <code>.htaccess</code> aynı anda işleme sokulur
      (<code>.htaccess</code> ile eğer izin verilmişse <directive
      type="section" module="core">Directory</directive> içindeki bazı
      yönergeler geçersiz kılınabileceği için).</li>

      <li><directive type="section" module="core">DirectoryMatch</directive>
      (ve <code>&lt;Directory ~&gt;</code>).</li>

      <li><directive type="section" module="core">Files</directive> ve
      <directive type="section" module="core">FilesMatch</directive> aynı anda
      işleme sokulur.</li>

      <li><directive type="section" module="core">Location</directive>
      ve <directive type="section" module="core">LocationMatch</directive>
      aynı anda işleme sokulur.</li>

      <li><directive type="section" module="core">If</directive>
      </li>
    </ol>

    <p><directive type="section" module="core">Directory</directive>
      bölümündekiler hariç, her grup, yapılandırma dosyasında bulundukları
      sıraya göre işleme sokulurlar. Yukarıda 1. grup olan <directive
      type="section" module="core">Directory</directive> bölümü en kısa dizin
      elemanından en uzun dizin elemanına doğru işleme sokulur. Yani, örneğin,
      <code>&lt;Directory /var/web/dir&gt;</code> bölümü <code>&lt;Directory
      /var/web/dir/subdir&gt;</code> bölümünden önce işleme sokulacaktır. Eğer
      aynı uzunlukta çok sayıda dizin varsa <directive type="section"
      module="core">Directory</directive> bölümleri yapılandırma dosyasında
      bulundukları sıraya göre işleme sokulurlar. <directive
      module="core">Include</directive> yönergeleri ile yapılandırmaya dahil
      edilen dosyaların içerikleri <directive module="core">Include</directive>
      yönergesinin bulunduğu yere konulduktan sonra işleme sokulurlar.</p>

    <p><directive type="section" module="core">VirtualHost</directive>
      bölümlerinin içindeki bölümler, sanal konak tanımı dışındaki
      karşılıklarından <em>sonra</em> uygulanırlar.</p>

    <p>İstek <module>mod_proxy</module> tarafından sunulduğu takdirde,
      <directive module="mod_proxy" type="section">Proxy</directive> taşıyıcısı
      işlem sırasında <directive module="core" type="section"
      >Directory</directive> taşıyıcısının yerini alır.</p>

    <p>Sonraki bölümler öncekileri geçersiz kılmak üzere işleme alınırlarsa da
      her modül bu geçersiz kılmaya sebep olan formu yorumlamaktan sorumludur.
      Belli bir modülülün yönergeleri bulunan sonraki yapılandırma bölümleri,
      bazı yönergelerin, tüm yönergelerin veya modül yapılandırmasının
      tamamının sonraki bağlamda açıkça listelenmiş modül öntanımlıları ve
      yönergelerle bir kavramsal "katıştırmasına" sebep olabilir.</p>

    <note><title>Bazı Teknik Bilgiler</title>
      Aslında, isim dönüşüm aşamasından (<code>Aliases</code> ve
      <code>DocumentRoots</code>, URL’leri dosya isimlerine eşlemek için
      kullanılırken) hemen önce uygulanan bir
      <code>&lt;Location&gt;</code>/<code>&lt;LocationMatch&gt;</code> dizisi
      vardır. Bu dizinin sonuçları isim dönüşüm aşaması tamamlandıktan sonra
      tamamen elden çıkarılır.
    </note>

  <section id="merge-examples"><title>Bazı Örnekler</title>

    <p>Aşağıdaki yapay örnekte katıştırma sırası gösterilmiştir. Hepsinin aynı
      isteğe uygulandığı varsayımıyla, bu örnekteki yönergeler A &gt; B &gt; C
      &gt; D &gt; E sırasıyla uygulanacaktır.</p>

    <example>
      &lt;Location /&gt;<br />
      E<br />
      &lt;/Location&gt;<br />
      <br />
      &lt;Files f.html&gt;<br />
      D<br />
      &lt;/Files&gt;<br />
      <br />
      &lt;VirtualHost *&gt;<br />
      &lt;Directory /a/b&gt;<br />
      B<br />
      &lt;/Directory&gt;<br />
      &lt;/VirtualHost&gt;<br />
      <br />
      &lt;DirectoryMatch "^.*b$"&gt;<br />
      C<br />
      &lt;/DirectoryMatch&gt;<br />
      <br />
      &lt;Directory /a/b&gt;<br />
      A<br />
      &lt;/Directory&gt;<br />
      <br />
    </example>

    <p>Daha somut bir örnek olarak aşağıdakini ele alalım.
      <directive module="core" type="section">Directory</directive>
      bölümlerindeki erişim sınırlamaları ne olursa olsun <directive
      module="core" type="section">Location</directive> bölümü son olarak
      değerlendirmeye alınacak ve sunucuya sınırsız erişim verecektir.
      Başka bir deyişle, katıştırma sırası önemlidir, bu nedenle dikkatli
      olmalısınız!</p>

    <example>
    &lt;Location /&gt;<br />
    <indent>
      Order deny,allow<br />
      Allow from all<br />
    </indent>
    &lt;/Location&gt;<br />
    <br />
    # Alooo!  Bu &lt;Directory&gt; bölümünün hiçbir hükmü yok.<br />
    &lt;Directory /&gt;<br />
    <indent>
      Order allow,deny<br />
      Allow from all<br />
      Deny from kkadam.mesela.dom<br />
    </indent>
    &lt;/Directory&gt;
    </example>
  </section>

</section>
</manualpage>