summaryrefslogtreecommitdiffstats
path: root/docs/manual/mod/mpm_common.xml.tr
blob: bcf4568c2f68ca6a8aabe85eb750a277b5a6d767 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
<!-- English Revision: 804678:1055701 (outdated) -->
<!-- =====================================================
 Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
   Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
========================================================== -->

<!--
 Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
 contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
 this work for additional information regarding copyright ownership.
 The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
 (the "License"); you may not use this file except in compliance with
 the License.  You may obtain a copy of the License at

     http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0

 Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
 distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
 WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
 See the License for the specific language governing permissions and
 limitations under the License.
-->

<modulesynopsis metafile="mpm_common.xml.meta">

<name>mpm_common</name>
<description>Birden fazla Çok Süreçlilik Modülü (MPM) tarafından gerçeklenmiş
  yönergeler bütünü.</description>
<status>MPM</status>

<directivesynopsis>
<name>AcceptMutex</name>
<description>Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden
  çok sayıda çocuk süreci sıraya sokmak için kullandığı yöntemi
  belirler.</description>
<syntax>AcceptMutex Default|<var>yöntem</var></syntax>
<default>AcceptMutex Default</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p><directive>AcceptMutex</directive> yönergesi Apache HTTPd Sunucusunun
     ağ soketlerinden istekleri kabul eden çok sayıda çocuk süreci sıraya
     sokmak için kullandığı yöntemi (ve uygunsa kilit dosyasının yerini)
     belirler. Apache 2.0’dan önce, yöntem sadece derleme sırasında
     seçilebiliyordu. Kullanılacak en uygun yöntem mimariye ve platforma aşırı
     derecede bağımlıdır. Bu konuda daha ayrıntılı bilgi edinmek için <a
     href="../misc/perf-tuning.html">Başarım Arttırma İpuçları</a> belgesine
     bakabilirsiniz.</p>

    <p>Bu yönergeye değer olarak <code>Default</code> belirtilmişse derleme
     sırasında seçilen öntanımlı yöntem kullanılacaktır. Diğer olası yöntemler
     aşağıda listelenmiştir. Tüm yöntemlerin tüm platformlarda mevcut
     olmadığına dikkat ediniz. Eğer belirtilen yöntem mevcut değilse hata
     günlüğüne mevcut yöntemlerin listesini içeren bir ileti yazılacaktır.</p>

    <dl>
      <dt><code>flock&lt;<var>:/dosya/yolu/kilit.dosyası</var>&gt;</code></dt>
      <dd>İsteğe bağlı <var>/dosya/yolu/kilit.dosyası</var> ile tanımlanan
      dosyayı kilitlemek için <code>flock(2)</code> sistem çağrısı kullanılır.
      Ayrıca, önerilmiyor olsa bile kilit dosyasının yerini belirtmek için
      <directive module="mpm_common">LockFile</directive> yönergesi
      kullanılabilir.</dd>

      <dt><code>fcntl&lt;<var>:/dosya/yolu/kilit.dosyası</var>&gt;</code></dt>
      <dd>İsteğe bağlı <var>/dosya/yolu/kilit.dosyası</var> ile tanımlanan
       dosyayı kilitlemek için <code>fcntl(2)</code> sistem çağrısı
       kullanılır. Ayrıca, önerilmiyor olsa bile kilit dosyasının yerini
       belirtmek için <directive module="mpm_common">LockFile</directive>
       yönergesi kullanılabilir.</dd>

      <dt><code>file&lt;<var>:/dosya/yolu/kilit.dosyası</var>&gt;</code></dt>
      <dd>Bu yönerge Apache’ye, <code>fcntl</code> ve <code>flock</code>
       arasında "en iyi" dosya kilitleme gerçeklenimini seçip kullanmasını
       söyler. Sadece bu işlevleri içeren ve <glossary>APR</glossary>’nin
       ikisinden birini desteklediği platformlarda kullanılabilir.</dd>

      <dt><code>posixsem</code></dt>
      <dd>Muteksleri gerçeklemek için POSIX uyumlu semaforlar kullanılır.</dd>

      <dt><code>sysvsem</code></dt>
      <dd>Muteksleri gerçeklemek için SysV tarzı semaforlar kullanılır.</dd>

      <dt><code>sem</code></dt>
      <dd>Bu yönerge Apache’ye, POSIX ve SystemV IPC arasında "en iyi" semafor
       gerçeklenimini seçip kullanmasını söyler. Sadece bu semaforları içeren
       ve <glossary>APR</glossary>’nin ikisinden birini desteklediği
       platformlarda kullanılabilir.</dd>

      <dt><code>pthread</code></dt>
      <dd>POSIX Evreleri (PThreads) belirtimi tarafından gerçeklenen muteksler
       kullanılır.</dd>

    </dl>

    <p>Sisteminiz için derleme sırasında seçilmiş öntanımlı yöntemi öğrenmek
      isterseniz <directive module="core">LogLevel</directive> yönergesine
      <code>debug</code> değerini atayabilirsiniz. Öntanımlı <directive
      >AcceptMutex</directive>, <directive module="core">ErrorLog</directive>
      ile belirtilen günlük dosyasına yazılacaktır.</p>

  <note type="warning"><title>Uyarı</title>
     <p>Çoğu sistemde, <code>pthread</code> seçeneği seçildiği takdirde,
      <code>AcceptCntl</code> muteksi tutulurken bir çocuk süreç anormal
      şekilde sonlanırsa, muteksi kurtarmak için sunucunun elle yeniden
      başlatılması gerekecektir.</p>
     <p>Solaris, bir muteks tutulurken, bir çocuk süreç anormal şekilde
      sonlandıktan sonra muteksin Apache tarafından kurtarılmasına imkan veren
      bir mekanizma sağlaması sebebiyle diğerlerinden ayrılır.</p>
     <p>Sisteminiz <code>pthread_mutexattr_setrobust_np()</code> işlevini
      gerçekliyorsa <code>pthread</code> seçeneğini gönül rahatlığıyla
      kullanabilirsiniz.</p>
  </note>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>CoreDumpDirectory</name>
<description><code>core</code> dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin geçmeye
  çalışacağı dizin.</description>
<syntax>CoreDumpDirectory <var>dizin</var></syntax>
<default>Öntanımlı değer için aşağıdaki açıklamaya bakınız</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_winnt</module><module>prefork</module>
<module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p>Bu yönerge <code>core</code> dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin
      geçmeye çalışacağı dizini belirler. Eğer işletim sisteminiz, çöken bir
      sürecin olması durumunda <code>core</code> dosyasını çalışma dizinine
      yazacak şekilde yapılandırılmışsa,
      <directive>CoreDumpDirectory</directive> yönergesinin değeri olarak,
      öntanımlı olan ve sunucuyu çalıştıran kullanıcı tarafından yazılamayan
      <directive module="core">ServerRoot</directive> dizini yerine çalışma
      dizinini belirtmek gerekir.</p>
    <p>Hata ayıklamak amacıyla bir <code>core</code> dosyası dökümlemek
      isterseniz farklı bir yer belirtmek için bu yönergeyi
      kullanabilirsiniz. Eğer işletim sisteminiz çöken bir sürecin olması
      durumunda <code>core</code> dosyasını çalışma dizinine yazacak şekilde
      yapılandırılmamışsa, bu yönergenin bir etkisi olmaz.</p>

    <note><title>Linux üzerinde <code>core</code> dökümlemek</title>
      <p>Apache root olarak başlatılıp başka bir kullanıcıya geçilirse Linux
        çekirdeği süreç tarafından yazılabilir olsa bile <code>core</code>
        dökümlemeyi <em>iptal eder</em>. Eğer
        <directive>CoreDumpDirectory</directive> yönergesi ile açıkça bir
        dizin belirtirseniz, Apache (2.0.46 ve sonraki sürümleri), Linux 2.4
        ve sonrasında <code>core</code> dökümlemeyi yeniden
        etkinleştirecektir.</p>
    </note>

    <note><title>Özel sinyaller</title>
      <p><directive>CoreDumpDirectory</directive> işlemi sadece belli
        sinyaller için gerçekleşir: SIGFPE, SIGILL, SIGABORT, SIGSEGV ve
        SIGBUS.</p>
      <p>Bazı işletim sistemlerinde SIGQUIT sinyali de bir <code>core</code>
        dosyası dökümler ancak bunu <directive>CoreDumpDirectory</directive>
        veya <directive>EnableExceptionHook</directive> işlemi üzerinden
        yapmaz, dolayısıyla <code>core</code> dosyasının yeri tamamen işletim
        sisteminin belirlediği yer olur.</p>
    </note>

</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>EnableExceptionHook</name>
<description>Bir çöküş sonrası olağandışılık eylemcilerini çalıştıracak
  kancayı etkin kılar.</description>
<syntax>EnableExceptionHook On|Off</syntax>
<default>EnableExceptionHook Off</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>prefork</module><module>worker</module></modulelist>
<compatibility>Sürüm 2.0.49 ve sonrasında mevcuttur</compatibility>

<usage>
    <p>Güvenlik sebebiyle bu yönerge sadece Apache
      <code>--enable-exception-hook</code> seçeneği ile yapılandırılmışsa
      kullanılabilir olacaktır. Bu, harici modüllerin eklenmesine ve bir çocuk
      sürecin çöküşü sonrası bir şeyler yapmaya izin veren bir kancayı etkin
      kılar.</p>

    <p>Bu kancayı kullanan iki modül (<code>mod_whatkilledus</code> ve
    <code>mod_backtrace</code>) zaten vardır. bunlar hakkında daha fazla bilgi
      edinmek için Jeff Trawick'in <a
      href="http://www.apache.org/~trawick/exception_hook.html"
      >EnableExceptionHook site</a>sine bakabilirsiniz.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>GracefulShutdownTimeout</name>
<description>Sunucunun nazikçe kapatılmasının ardından ana süreç çıkana kadar
  geçecek süre için bir zaman aşımı belirler.</description>
<syntax>GracefulShutDownTimeout <var>saniye</var></syntax>
<default>GracefulShutDownTimeout 0</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>prefork</module><module>worker</module>
<module>event</module></modulelist>
<compatibility>Sürüm 2.2 ve sonrasında mevcuttur</compatibility>

<usage>
    <p><directive>GracefulShutdownTimeout</directive> yönergesi, sunucuya
      "nazikçe dur" sinyali gönderildikten sonra mevcut bağlantılara hizmet
      sunmaya daha kaç saniye devam edebileceğini belirtir.</p>

    <p>Bu değerin <code>0</code> olarak belirtilmesi, sunucunun bekleyen bütün
      isteklere hizmet sunumu tamamlanıncaya kadar (gerekirse sonsuza kadar)
      bekleyebileceği anlamına gelir.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>PidFile</name>
<description>Ana sürecin süreç kimliğinin (PID) kaydedileceği dosyayı belirler.</description>
<syntax>PidFile <var>dosya</var></syntax>
<default>PidFile logs/httpd.pid</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_winnt</module><module>mpmt_os2</module>
<module>prefork</module><module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p><directive>PidFile</directive> yönergesi, sunucunun artalan sürecinin
      süreç kimliğinin kaydedileceği dosyayı belirler. Dosya ismi mutlak dosya
      yoluyla belirtilmemişse dosya yolunun <directive
      module="core">ServerRoot</directive> dizinine göre belirtildiği kabul
      edilir.</p>

    <example><title>Örnek</title>
      PidFile /var/run/apache.pid
    </example>

    <p>Sunucuya sinyal gönderebilmek çoğunlukla işe yarar. Böylece <directive
      module="core">ErrorLog</directive> ve <directive
      module="mod_log_config">TransferLog</directive> dosyaları kapatılıp
      yeniden açılır ve yapılandırma dosyaları yeniden okunur. Bu,
      <directive>PidFile</directive> dosyasında belirtilen süreç kimliğine bir
      SIGHUP (kill -1) sinyali gönderilerek yapılır.</p>

    <p>Günlük dosyasının yeri ve <a
      href="../misc/security_tips.html#serverroot">güvenlik</a> ile ilgili
      uyarılar <directive>PidFile</directive> dosyası içinde sözkonusu
      olabilir.</p>

    <note><title>Ek Bilgi</title>
      <p>Apache 2’de sunucuyu (yeniden) başlatırken veya durdururken sadece
        <program>apachectl</program> betiğini kullanmanız önerilir.</p>
    </note>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>Listen</name>
<description>Sunucunun dinleyeceği IP adresini ve portu belirler.</description>
<syntax>Listen [<var>IP-adresi</var>:]<var>port-numarası</var>
  [<var>protokol</var>]</syntax>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_netware</module><module>mpm_winnt</module>
<module>mpmt_os2</module><module>perchild</module>
<module>prefork</module><module>worker</module><module>event</module>
</modulelist>
<compatibility>Apache 2.0’dan beri gerekli yönergelerden biridir.<br/>
<var>protokol</var> argümanı 2.1.5 sürümünde eklenmiştir.</compatibility>

<usage>
    <p><directive>Listen</directive> yönergesi Apache’yi sadece belli IP
      adreslerini ve portlarını dinlemeye sevkeder.
      <directive>Listen</directive> artık belirtilmesi zorunlu yönergelerden
      biridir. Yapılandırma dosyasında bulunmadığı takdirde sunucu
      başlatılırken başarısız olacaktır. Bu Apache Sunucusunun önceki
      sürümünde böyle değildi.</p>

    <p><directive>Listen</directive> yönergesi Apache’ye, sadece belli
      portlardan veya IP adresi ve port çiftlerinden gelen istekleri kabul
      etmesini söyler. Eğer sadece port numarası belirtilmişse sunucu
      belirtilen portu bütün ağ arabirimlerinde dinleyecektir. Eğer portla
      birlikte bir IP adresi de belirtilmişse, sunucu belirtilen portu sadece
      belirtilen arabirimden dinleyecektir.</p>

    <p>Çok sayıda IP adresi ve port belirtmek için çok sayıda
      <directive>Listen</directive> yönergesi kullanılabilir. Sunucu bu
      durumda belirtilen bütün IP adreslerinden ve portlardan gelecek
      isteklere yanıt verecektir.</p>

    <p>Örneğin sunucunun hem port 80 hem de port 8000’den istek kabul etmesini
      istiyorsanız bunu şöyle belirtebilirsiniz:</p>

    <example>
      Listen 80<br />
      Listen 8000
    </example>

    <p>Sunucunun belirtilen iki ağ arabiriminden ve port numarasından gelen
      bağlantıları kabul etmesi için şu yapılandırmayı kullanabilirsiniz:</p>

    <example>
      Listen 192.170.2.1:80<br />
      Listen 192.170.2.5:8000
    </example>

    <p>IPv6 adresleri belirtilirken örnekteki gibi köşeli ayraçlar arasına
      alınmalıdır:</p>

    <example>
      Listen [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:80
    </example>

    <p>İsteğe bağlı <var>protocol</var> argümanı çoğu yapılandırmada gerekli
      değildir. Belirtilmediği takdirde. port 443 için <code>https</code> ve
      tüm diğer portlar için <code>http</code> öntanımlıdır. Protokol, isteği
      hangi modülün elde edeceğinin ve <directive
      module="core">AcceptFilter</directive> yönergesi ile protokole özgü
      hangi en iyilemelerin uygulanacağının saptanmasında kullanılır.</p>

    <p>Protokol belirtme ihtiyacını sadece standartdışı portlar
      çalıştırıyorsanız duyarsınız. Örneğin, port 8443 üzerinde bir
      <code>https</code> sitesi çalıştırmak istiyorsanız bunu şöyle
      belirtebilirsiniz:</p>

    <example>
      Listen 192.170.2.1:8443 https
    </example>

    <note><title>Hata durumu</title>
      Aynı IP adresi ve portun çok sayıda <directive>Listen</directive>
      yönergesinde belirtilmesi bir "adres kullanımda" (<code>Address already
      in use</code>) hatasına yol açar.
    </note>

</usage>
<seealso><a href="../dns-caveats.html">DNS ve Apache ile ilgili Konular</a> </seealso>
<seealso><a href="../bind.html">Sunucunun Kullandığı Adreslerin ve Portların
  Ayarlanması</a></seealso>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ListenBackLog</name>
<description>Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğunu
  belirler</description>
<syntax>ListenBacklog <var>kuyruk-uzunluğu</var></syntax>
<default>ListenBacklog 511</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>beos</module><module>leader</module>
<module>mpm_netware</module><module>mpm_winnt</module>
<module>mpmt_os2</module><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p>Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğu. Genellikle bu ayar ne
      gerekir ne de istenir. Ancak bazı sistemlerde TCP SYN yüklenme
      saldırılarına karşı bu değerin arttırılması gerekebilir.
      <var>kuyruk-uzunluğu</var> parametresi için <code>listen(2)</code>
      işlevinin açıklamasına bakınız.</p>

    <p>Bu değer çoğunlukla işletim sistemi tarafından daha küçük bir sayıyla
      sınırlanır. Bu, işletim sistemine bağlı olarak değişiklik gösterir.
      Ayrıca, çoğu işletim sisteminin <var>kuyruk-uzunluğu</var> parametresi
      ile ne belirttiğinize bakmaksızın kendisi için atanmış değeri (fakat
      normal olarak daha büyüğünü) kullanacağına dikkat ediniz.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>LockFile</name>
<description>Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden
  çok sayıda çocuk süreci sıraya sokarken kullandığı kilit dosyasının yerini
  belirler. <em>(kullanımı önerilmemektedir)</em></description>
<syntax>LockFile <var>dosya</var></syntax>
<default>LockFile logs/accept.lock</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p><directive>LockFile</directive> yönergesi, <directive
      module="mpm_common">AcceptMutex</directive> yönergesi <code>fcntl</code>
      veya <code>flock</code> değeri ile belirtildiği takdirde kullanılan
      kilit dosyasının yerini belirler. Bu yönerge normalde öntanımlı
      değeriyle bırakılır. Değişmesini gerektiren ana sebep, <code>logs</code>
      dizininin ağ dosya sisteminde (NFS) yeralması halinde <strong>kilit
      dosyasının bir yerel diskte saklanması gereği</strong>dir. Ana sürecin
      süreç kimliği dosyaya kendiliğinden eklenir.</p>

    <note type="warning"><title>Güvenlik</title>
      <p>Bu dosyayı herkesin yazabildiği <code>/var/tmp</code> gibi bir dizine
        koymaktan kaçınmak gerekir. Çünkü, bu takdirde, birileri sunucunun
        hizmet sunmaya başlarken oluşturacağı kilit dosyası ile aynı isimde
        bir dosya oluşturarak hizmet reddi saldırısı (DoS) başlatabilir.</p>
    </note>
    <note type="warning"><title>Kullanımı önerilmiyor</title>
      <p>Bu yönergenin kullanılması önerilmemektedir. Kilit dosyasının yerini
        <directive module="mpm_common">AcceptMutex</directive> yönergesinde
        muteks kilitleme gerçeklenimiyle birlikte belirtmeniz
        önerilmektedir.</p>
    </note>

</usage>
<seealso><directive module="mpm_common">AcceptMutex</directive></seealso>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>MaxClients</name>
<description>Aynı anda işleme sokulacak azami bağlantı sayısı</description>
<syntax>MaxClients <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p><directive>MaxClients</directive> yönergesi aynı anda işleme sokulacak
      bağlantı sayısını sınırlamak için kullanılır. <directive
      >MaxClients</directive> bağlantı isteğinden fazlası geldiği takdirde bu
      istekler normal olarak kuyruğa alınıp bekletilir. Kuyrukta bekletilecek
      isteklerin azami sayısı ise <directive module="mpm_common"
      >ListenBacklog</directive> yönergesi ile belirlenir. İstek sunmakta olan
      çocuk süreçlerden biri serbest kaldığında bekletilen bağlantılardan
      birine hizmet sunulmaya başlanır.</p>

    <p>Evreli olmayan sunucularda (<module>prefork</module> gibi)
      <directive>MaxClients</directive> yönergesi istekleri sunmak için
      başlatılacak çocuk süreçlerin azami sayısını belirler. Öntanımlı değer
      256 olup bu değeri arttırmak isterseniz <directive
      module="mpm_common">ServerLimit</directive> değerini de
      arttırmalısınız.</p>

    <p>Çok evreli ve melez sunucularda (<module>event</module> veya
      <module>worker</module> gibi) <directive>MaxClients</directive>
      yönergesi istemcilere hizmet verecek evre sayısını sınırlar. Öntanımlı
      değer melez MPM’ler için 16'dır
      (<directive module="mpm_common">ServerLimit</directive> ile <directive
      module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> çarpılır: <code>16 x
      25</code>). Bu bakımdan <directive>MaxClients</directive> değerini 16
      süreçten fazlasına ayarlamak için <directive
      module="mpm_common">ServerLimit</directive> değerini de
      arttırmalısınız.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>MaxMemFree</name>
<description><code>free()</code> çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının
  ayırmasına izin verilen azami bellek miktarını belirler.</description>
<syntax>MaxMemFree <var>kB-sayısı</var></syntax>
<default>MaxMemFree 0</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>beos</module><module>leader</module>
<module>mpm_netware</module><module>prefork</module>
<module>threadpool</module><module>worker</module><module>mpm_winnt</module></modulelist>

<usage>
    <p><directive>MaxMemFree</directive> yönergesi, <code>free()</code>
      çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının ayırmasına izin verilen azami
      bellek miktarını kB cinsinden belirler. Bir değerle belirtilmediğinde
      veya <code>0</code> değeriyle belirtildiğinde eşik sınırsız
      olacaktır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>MaxRequestsPerChild</name>
<description>Tek bir çocuk sürecin ömrü boyunca işleme sokabileceği istek
  sayısını sınırlamakta kullanılır.</description>
<syntax>MaxRequestsPerChild <var>sayı</var></syntax>
<default>MaxRequestsPerChild 10000</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_netware</module><module>mpmt_os2</module>
<module>mpm_winnt</module><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p><directive>MaxRequestsPerChild</directive> yönergesi, tek bir çocuk
      sürecin işleme sokabileceği istek sayısını sınırlamakta kullanılır.
      <directive>MaxRequestsPerChild</directive> istekten sonra çocuk süreç
      ölür. Eğer <directive>MaxRequestsPerChild</directive> için
      <code>0</code> belirtilmişse sürecin ömrü sonsuz olacaktır.</p>

    <note><title>Sıfırdan farklı öntanımlı değerler</title>
      <p><module>mpm_netware</module> ve <module>mpm_winnt</module> için
        öntanımlı değer <code>0</code>’dır.</p>
    </note>

    <p><directive>MaxRequestsPerChild</directive> için sıfırdan farklı bir
      değer belirtilmesi sürecin kullanacağı bellek miktarını sınırlamak suretiyle olası bellek sızıntılarını engeller.</p>

    <note><title>Ek Bilgi</title>
      <p><directive module="core">KeepAlive</directive> isteklerinde sadece
        ilk istek bu sınıra uygun sayılır. Etkisi ise, davranışın çocuk süreç
        başına <em>bağlantı</em> sayısının sınırlanması şeklinde
        değişmesidir.</p>
    </note>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>MaxSpareThreads</name>
<description>Boştaki azami evre sayısını belirler</description>
<syntax>MaxSpareThreads <var>number</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_netware</module><module>mpmt_os2</module>
<module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p>Boştaki azami evre sayısı. Her MPM bu yönerge karşısında farklı
      davranır.</p>

    <p><module>worker</module> için <code>MaxSpareThreads 250</code>
      öntanımlıdır. Bu MPM boştaki evreleri sunucu genelinde izler. Eğer
      sunucuda çok fazla boşta evre varsa, sunucu boştaki evrelerin sayısı bu
      sınırın altına inene kadar çocuk süreçleri öldürür.</p>

    <p><module>mpm_netware</module> için <code>MaxSpareThreads 100</code>
      öntanımlıdır. Bu MPM tek bir süreç olarak çalıştığından boştaki evre
      sayısı aynı zamanda sunucu genelinde boştaki evre sayısıdır.</p>
    
    <p><module>mpmt_os2</module> modülü <module>mpm_netware</module> modülü
      gibi çalışır. <module>mpmt_os2</module> için öntanımlı değer
      <code>10</code>'dur.</p>

    <note><title>Kısıtlamalar</title>
      <p><directive>MaxSpareThreads</directive> için değer aralığı sınırlıdır.
        Apache belirtilen değeri aşağıdaki kurallara uygun olarak
        kendiliğinden düzeltecektir:</p>
      <ul>
        <li><module>mpm_netware</module> modülü, değerin <directive
          module="mpm_common">MinSpareThreads</directive> değerinden küçük
          olmasını gerektirir.</li>

        <li><module>worker</module> için değer, <directive
          module="mpm_common">MinSpareThreads</directive>
          ve <directive module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive>
          toplamına eşit veya büyük olmak zorundadır.</li>
      </ul>
    </note>
</usage>
<seealso><directive module="mpm_common">MinSpareThreads</directive></seealso>
<seealso><directive module="mpm_common">StartServers</directive></seealso>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>MinSpareThreads</name>
<description>İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari
  sayısını belirler.</description>
<syntax>MinSpareThreads <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>beos</module><module>leader</module>
<module>mpm_netware</module><module>mpmt_os2</module>
<module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p>İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari
      sayısı. Her MPM bu yönerge karşısında farklı davranır.</p>

    <p><module>worker</module> modülü için <code>MinSpareThreads
      75</code> öntanımlıdır ve bu modül boştaki evreleri sunucu genelinde
      izler. Eğer sunucuda boştaki evre sayısı yetersizse, sunucu, boştaki
      evrelerin sayısı bu sınırın üstüne çıkana kadar çocuk süreç
      oluşturur.</p>

    <p><module>mpm_netware</module> için <code>MinSpareThreads 10</code>
      öntanımlıdır ve tek süreç kendisi olduğundan izleme sunucu genelinde
      yapılır.</p>

    <p><module>mpmt_os2</module> modülü <module>mpm_netware</module> modülü
      gibi çalışır. <module>mpmt_os2</module> için öntanımlı değer
      <code>5</code>'tir.</p>

</usage>
<seealso><directive module="mpm_common">MaxSpareThreads</directive></seealso>
<seealso><directive module="mpm_common">StartServers</directive></seealso>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ScoreBoardFile</name>
<description>Çocuk süreçler için eşgüdüm verisini saklamakta kullanılan
  dosyanın yerini belirler.</description>
<syntax>ScoreBoardFile <var>dosya-yolu</var></syntax>
<default>ScoreBoardFile logs/apache_status</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_winnt</module><module>prefork</module>
<module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p>Apache ana ve çocuk süreçler arasında iletişim için bir çetele tutar.
      Bazı mimariler bu iletişimi kolaylaştırmak için bir dosya gerektirir.
      Eğer yönerge belirtilmezse Apache çeteleyi önce tamamen bellekte
      oluşturmayı dener (anonim paylaşımlı bellek kullanarak); bunda başarılı
      olamazsa dosyayı diskte oluşturmaya çalışacaktır (paylaşımlı belleğe
      eşlemli dosya kullanarak). Bu yönergenin belirtilmesi Apache sunucusunun
      dosyayı daima diskte oluşturmasına sebep olur.</p>

    <example><title>Örnek</title>
      ScoreBoardFile /var/run/apache_status
    </example>

    <p>Paylaşımlı belleğe eşlemli dosya, çeteleye doğrudan erişmesi gereken
      üçüncü parti uygulamalar için yararlıdır.</p>

    <p>Eğer <directive>ScoreBoardFile</directive> yönergesi ile bir dosya
      belirtecekseniz, dosyayı bir RAM diske yerleştirerek hız artışı
      sağlayabilirsiniz. Fakat, günlük dosyası yerleştirme ve <a
      href="../misc/security_tips.html">güvenlik</a> ile ilgili uyarılara
      benzer uyarılara karşı dikkatli olunuz.</p>
</usage>
<seealso><a href="../stopping.html">Sunucuyu Durdurma ve Yeniden Başlatma</a> </seealso>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ReceiveBufferSize</name>
<description>TCP alım tamponu boyu</description>
<syntax>ReceiveBufferSize <var>bayt-sayısı</var></syntax>
<default>ReceiveBufferSize 0</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_netware</module><module>mpm_winnt</module>
<module>mpmt_os2</module><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p>Sunucu TCP alım tamponu boyunu <var>bayt-sayısı</var> ile belirtilen
      bayta ayarlayacaktır.</p>

    <p><code>0</code> değeri atarsanız sunucu işletim sistemi öntanımlısını
      kullanacaktır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>SendBufferSize</name>
<description>TCP tamponu boyu</description>
<syntax>SendBufferSize <var>bayt-sayısı</var></syntax>
<default>SendBufferSize 0</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>beos</module><module>leader</module>
<module>mpm_netware</module><module>mpm_winnt</module>
<module>mpmt_os2</module><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p>Sunucu TCP gönderim tamponu boyunu <var>bayt-sayısı</var> ile
      belirtilen bayta ayarlayacaktır. Yüksek hızlı yüksek yataklık süresi
      için standart işletim sistemi öntanımlılarını arttırmak çok yararlıdır
      (örneğin, kıtalar arası hızlı borularda olduğu gibi 100 ms
      civarında).</p>

    <p><code>0</code> değeri atarsanız sunucu işletim sistemi öntanımlısını
      kullanacaktır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ServerLimit</name>
<description>Ayarlanabilir süreç sayısının üst sınırını belirler.</description>
<syntax>ServerLimit <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>prefork</module><module>worker</module>
</modulelist>

<usage>
    <p><module>prefork</module> modülü söz konusu olduğunda bu yönerge, Apache
      sürecinin ömrü boyunca <directive
      module="mpm_common">MaxClients</directive> yönergesine atanabilecek
      azami değeri belirler. <module>worker</module> modülü sözkonusu
      olduğunda ise, Apache sürecinin ömrü boyunca <directive
      module="mpm_common">MaxClients</directive> yönergesine atanabilecek
      azami değeri <directive module="mpm_common">ThreadLimit</directive> ile
      birlikte belirler. Bu yönergeyi bir yeniden başlatma sırasında
      değiştirirseniz bu değişiklik yok sayılır fakat <directive
      module="mpm_common">MaxClients</directive> değişiklikleri dikkate
      alınır.</p>

    <p>Bu yönergenin kullanılması özel bir dikkat gerektirir. Eğer
      <directive>ServerLimit</directive> gereğinden yüksek bir değere
      ayarlanırsa, gereksiz yere paylaşımlı bellek ayrılmış olur. Eğer
      <directive>ServerLimit</directive> ve <directive
      module="mpm_common">MaxClients</directive> değerleri sistemin
      işleyebileceğinden daha yüksek değerlere ayarlanırsa Apache
      başlayamayacağı gibi sistemi kararsız hale de getirebilir.</p>

    <p>Bu yönergeyi <module>prefork</module> modülü ile sadece <directive
      module="mpm_common">MaxClients</directive> yönergesine 256’dan
      (öntanımlı) daha büyük bir değer atayacaksanız kullanınız. Bu yönergeye
      <directive module="mpm_common">MaxClients</directive> için atamak
      istediğiniz değerden fazlasını atamayınız.</p>

    <p><module>worker</module> modülü söz konusu olduğunda bu yönergeyi
      <directive module="mpm_common">MaxClients</directive> ve
      <directive module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> ayarları 16
      sunucu sürecinden (16 öntanımlıdır) fazlasını gerektiriyorsa
      ayarlayınız. Bu yönergeye <directive module="mpm_common">MaxClients
      </directive> ve <directive
      module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> için gerekli gördüğünüz
      sunucu süreci sayısından fazlasını atamayınız.</p>

    <note><title>Ek Bilgi</title>
      <p>Sunucu içinde derlenmiş olarak <code>ServerLimit 20000</code>
        şeklinde bir zorlayıcı sınır vardır (<module>prefork</module> için
        200000’dir). Bu önlem, yazım hatalarının istenmeyen sonuçlara yol
        açmasını engellemek için düşünülmüştür.</p>
    </note>
</usage>
<seealso><a href="../stopping.html">Sunucuyu Durdurma ve Yeniden Başlatma</a> </seealso>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>StartServers</name>
<description>Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin
  sayısını belirler.</description>
<syntax>StartServers <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpmt_os2</module><module>prefork</module>
<module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p><directive>StartServers</directive> yönergesi, sunucunun başlatılması
      sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin sayısını belirler. Süreç sayısı
      normal olarak yüke bağlı olarak değişse de bu değerin ayarlanmasını
      gerektirecek küçük bir sebep vardır.</p>

    <p>Öntanımlı değer MPM’den MPM’e fark eder. Öntanımlı değer
      <module>worker</module> için <code>3</code> iken
      <module>prefork</module> için <code>5</code>,
      <module>mpmt_os2</module> için <code>2</code>'dir.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>StartThreads</name>
<description>Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan evrelerin sayısını
  belirler.</description>
<syntax>StartThreads <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_netware</module></modulelist>

<usage>
    <p><directive>StartThreads</directive> yönergesi, sunucunun başlatılması
      sırasında oluşturulan evrelerin sayısını belirler. Evre sayısı normal
      olarak yüke bağlı olarak değişse de bu değerin ayarlanmasını
      gerektirecek küçük bir sebep vardır.</p>

    <p><module>mpm_netware</module> için <code>StartThreads 50</code>
      öntanımlı olup, sadece tek bir süreç olduğundan, sunucunun başlatılması
      sırasında oluşturulan evrelerin toplam sayısı <code>50</code>’dir.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ThreadLimit</name>
<description>Çocuk süreç başına ayarlanabilir evre sayısının üst sınırını
  belirler.</description>
<syntax>ThreadLimit <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_winnt</module><module>worker</module>
</modulelist>
<compatibility><module>mpm_winnt</module> için Apache 2.0.41 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>

<usage>
    <p>Bu yönerge, Apache sürecinin ömrü boyunca <directive
      module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> yönergesine
      atanabilecek azami değeri belirler. Bu yönergeyi bir yeniden başlatma
      sırasında değiştirirseniz bu değişiklik yok sayılır fakat <directive
      module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> değişiklikleri dikkate
      alınır.</p>

    <p>Bu yönergenin kullanılması özel bir dikkat gerektirir. Eğer
      <directive>ThreadLimit</directive> değeri <directive
      module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> değerinden yüksek bir
      değere ayarlanırsa, gereksiz yere paylaşımlı bellek ayrılmış olur. Eğer
      <directive>ThreadLimit</directive> ve <directive
      module="mpm_common">ThreadsPerChild</directive> değerleri sistemin
      işleyebileceğinden daha yüksek değerlere ayarlanırsa Apache
      başlayamayacağı gibi sistemi kararsız hale de getirebilir. Bu yönergeye
      Apache sunucusunun çalışması için öngörülmüş en büyük değerden daha
      yükseğini atamayınız.</p>

    <p><directive>ThreadLimit</directive> yönergesinin öntanımlı değeri
      <module>mpm_winnt</module> için <code>1920</code>, diğerleri için
      <code>64</code>’tür.</p>

    <note><title>Ek Bilgi</title>
      <p>Sunucu içinde derlenmiş olarak <code>ThreadLimit 20000</code>
        şeklinde bir zorlayıcı sınır vardır (<module>mpm_winnt</module> için
        15000’dir). Bu önlem, yazım hatalarının istenmeyen sonuçlara yol
        açmasını engellemek için düşünülmüştür.</p>
    </note>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ThreadsPerChild</name>
<description>Her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını
  belirler.</description>
<syntax>ThreadsPerChild <var>sayı</var></syntax>
<default>Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_winnt</module><module>worker</module></modulelist>

<usage>
    <p>Bu yönerge, her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını
      belirler. Çocuk süreçler bu evreleri başlatıldıklarında oluştururlar ve
      bundan daha fazlasını asla oluşturmazlar. <module>mpm_winnt</module>
      gibi sadece bir çocuk sürecin bulunduğu bir MPM kullanıyorsanız, bu
      sayı sunucunun tüm yükünü kaldırabilecek kadar büyük olmalıdır.
      <module>worker</module> gibi çok çocuk süreçli bir MPM kullanıyorsanız,
      <em>toplam</em> evre sayısı sunucunun tüm yükünü kaldırabilecek kadar
      büyük olmalıdır.</p>

    <p><directive>ThreadsPerChild</directive> için öntanımlı değer
      <module>mpm_winnt</module> kullanıldığında <code>64</code> diğerleri
      için <code>25</code>’tir.</p>
</usage>
</directivesynopsis>

<directivesynopsis>
<name>ThreadStackSize</name>
<description>İstemci bağlantılarını elde eden evreler tarafından kullanılan
  yığıtın bayt cinsinden uzunluğunu belirler.</description>
<syntax>ThreadStackSize <var>boyut</var></syntax>
<default>NetWare üzerinde 65536; diğer işletim sistemlerinde
  değişir.</default>
<contextlist><context>server config</context></contextlist>
<modulelist><module>mpm_netware</module><module>mpm_winnt</module>
<module>worker</module></modulelist>
<compatibility>Apache 2.1 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>

<usage>
    <p><directive>ThreadStackSize</directive> yönergesi, istemci
      bağlantılarını elde eden evreler ve bu bağlantıları işlemekte yardımcı
      olan modül çağrıları tarafından kullanılan yığıtın bayt cinsinden
      uzunluğunu belirler. Çoğu durumda işletim sistemi yığıtı uygun bir
      boyuta ayarlar, fakat yine de ayarlanmasını gerektirecek bazı durumlar
      olabilir:</p>

    <ul>
      <li>HP-UX gibi görece küçük yığıt boyuna sahip platformlarda, Apache,
        görece büyük yığıt alanı kullanan bazı üçüncü parti modüller yüzünden
        çökebilir. Bu modüller öntanımlı yığıt boyu daha büyük olan diğer
        platformlarda sorunsuz çalışabilir. Bu tür çökmeler
        <directive>ThreadStackSize</directive> yönergesine daha büyük yığıt
        boyu atanarak çözümlenir. Böyle bir ayarlamayı sadece üçüncü parti
        modülün üreticisi bunun gerekliliğini belirtmişse veya Apache’nin
        evre yığıt boyutunun küçüklüğünden dolayı çöktüğü teşhis edildiği
        takdirde yapınız.</li>

      <li>Öntanımlı yığıt boyu Apache sunucusu için gerekenden belirgin
        şekilde büyük bazı platformalarda, eğer
        <directive>ThreadStackSize</directive> yönergesi ile bu boyuttan daha
        düşük bir değer atanmışsa çocuk süreç başına evre sayısının yüksek
        olduğu durumlarda bu yığıt yetmeyebilir. Böyle bir ayarlama sadece
        sunucunun öldüresiye denendiği dolayısıyla yığıt boyutlarının aşırı
        zorlandığı deneme ortamlarında yapılmalıdır. Sunucu yapılandırmasında
        yapılan bir değişiklik mevcut <directive>ThreadStackSize</directive>
        ayarını geçersiz hale getirebilir.</li>
    </ul>
</usage>
</directivesynopsis>

</modulesynopsis>